مریم اسماعیلی فرد: 13 آگوست از سوی "شبکه ردپای جهانی"[i] به عنوان روز گذر از آستانه تعادل زمین (اورشوت)[ii] در سال 2015معرفی شد.اورشوت به این معناست که تعادل میان ظرفیت زیستی و ردپای زیستی بر هم خورده و در ماههای باقی مانده سال،بهرهبرداری بشر از منابع و تولید آلاینده ها به خصوص گازهای گلخانهای فراتر از توان سالانه زمین است.و به عبارت دیگر به نوعی بهره برداری پیشاپیش از اعتبار سال 2016 است.
این شبکه در محاسبات خود ابتدا پهنههای قابل بهرهبرداری یک سرزمین را بر حداقل فضای مورد نیاز برای تامین معاش یک فرد تقسیم مینماید.عدد به دست آمده سرانه ظرفیت زیستی یک منطقه و سرزمین است.سپس میانگین مصرف هر فرد از منابع را در تعداد افراد سرزمین ضرب مینماید.عدد به دست آمده رد پای بوم شناختی سرزمین است.مقایسه ظرفیت زیستی و رد پای بوم شناختی یک سرزمین آئینه ای برابر برنامههای توسعه یک سرزمین قرار خواهد داد و نشان میدهد که چقدر طبیعت داریم؟ چقدر از طبیعت استفاده مینمائیم؟آیا میزان استفاده ما به اندازهای است که طبیعت امکان بازسازی خود را دارد؟این آئینه کارکردی مشابه گوی طالع بینان دارد و امکان پایداری توسعه در آینده را پیشگویی می نماید. چرا که اکوسفر و گونهها و موجودات بیوفیزیکی شکلی از سرمایه هستند و اگر توسعه و دستیابی به رفاه ما به قیمت هزینه نمودن از سرمایه تولیدی باشد، ادامه این مسیر در طولانی مدت پایدار و مقدور نخواهد بود.
بررسی های این شبکه نشان میدهد؛ تعادل میان طبیعت و انسان در خلال 50 سال اخیر دگرگون شده است.انسان سال به سال به طبیعت بدهکارتر شده و هر سال روز اورشوت زمین زودتر از سال قبل فرا میرسد.به طوریکه از 23 دسامبر در سال 1970 به 13 آگوست امسال رسیده است.
روندپژوهی این شبکه نشان می دهد اگر رشد جمعیت،افزایش مصرف و تولید آلاینده ها به همین منوال پیش رود در سال 2030 برای تامین نیازهای بشر به معادل 2 زمین نیاز داریم و به این ترتیب روز اورشوت زمین 28 ژوئن خواهد بود.اما به فرض ثابت بودن سایر روندها در همسویی با سناریوی "هئیت بین دولتی تغییرات آب و هوایی" (IPCC) با کاهش تنها 30 درصد انتشار کربن، نیاز بشر به 1.5 زمین کاهش یافته و روز اورشوت 16 سپتامبر خواهد بود و این اقدام، گام مناسبی برای نجات زمین به عنوان تنها کره قابل سکونت بشر خواهد بود.
[i] Global Footprint Network(http://www.footprintnetwork.org)
[ii] August 13th is Earth Overshoot Day this year